İstanbul'da Unutulan Bir Miras Şeyhülislam Mustafa Efendi Tekkesi

İSTANBUL’DA UNUTULAN BİR MİRAS: ŞEYHÜLİSLAM MUSTAFA EFENDİ TEKKESİ

Osmanlı Devleti’nde cemiyetin manevi dinamiklerini oluşturan en büyük teşekküllerden biri olan tekkeler, medreselerden farklı bir eğitim usulüne sahip olmakla birlikte her ikisinin de temelde maksadı itikadı sağlam, tahsilli ve ahlakî yönden mükemmel insanın yetişmesini sağlamaktır. Yeni fethedilen toprakların İslamlaşmasında, terk edilen veya iskâna elverişli arazilerin şenlendirilmesini sağlayan tekkeler, zengin vakıflarla desteklenir; mescid, kütüphane, hamam, abdesthane, misafirhane, sofa, odalar, değirmen, mutfak, ambar, ahır gibi birimlerden oluşurdu.

Toplumumuzun ekonomik ve sosyal yapısının teşekkülünde harç vazifesi gören tekke teşkilâtının numunelerinden biri de İstanbul Eyüpsultan’da bulunan Şeyhülislam Mustafa Efendi Tekkesi’dir. On sekizinci asırdan günümüze ulaşan en mühim yapılardan biri olan tekke, Mekke kadılığı zamanında Nakşibendî Şeyhi Ahmed Efendi’ye intisap eden Şeyhülislam es-Seyyid Mustafa Efendi tarafından Nakşibendî Şeyhi Tokadî el-Hâc Şeyh Musa Efendi için yaptırılır.

İstanbul’un unutulmuş kültür miraslarından olan tekke, Eyüpsultan’da ara sokakta kalması hasebiyle pek bilinmemektedir. Göz ardında kalmasından mütevellit, yapı yıllarca âtıl vaziyette kalmış, uzun süre tamirat ve tadilat görmemiştir. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün takibinde aslına uygun olarak restore edilen tekke İstanbul’un kültür mirasına kazandırılır.

Osmanlı Arşivi uzmanlarından Ebul Faruk Önal tarafından hazırlanan İstanbul’da Unutulan Bir Miras: Şeyhülislam Mustafa Efendi Tekkesi isimli eser, iki bölümden meydana geliyor. Birinci bölümde Şeyhülislam Mustafa Efendi’nin hayatı ve hayır eseri işlenirken, ikinci bölümde ise Şeyhülislam Tekkesi’nin tarihi ve müştemilatı ele alınıyor. Restorasyon öncesi ve sonrası fotoğraflar, arşiv vesikaları, harita, plan, kitabe gibi materyaller ile zenginleştirilen çalışma, her seviyeden okuyucuların alakasına sunuluyor.

Sarayburnu Kitaplığı markasıyla yayınladığımız eser, ehemmiyetine binaen orijinal ebadıyla, gayet gösterişli bir cild ve kaliteli kâğıda basılmıştır.