Ayasofya ve İstanbul

AYASOFYA VE İSTANBUL

Ayasofya, Fatih Sultan Mehmed’in İstanbul’u fethinden sonra bir İslâm geleneği olarak camiye çevrilir, ilk Cuma namazı Akşemseddin hazretlerinin imametinde burada kılınır ve bu tarihten itibaren de şehrin ulu camii olur. Fatih, cami için pek çok vazifeli atadıktan başka, bakım masraflarını karşılaması için önemli ölçüde mülk ayırarak vakfeder.

Osmanlılar harap halde buldukları bu yapıyı sık sık tamir ederek günümüze ulaşmasını temin ederler. Abdülmecid devrine gelindiğinde camide tekrar büyük bir tamire ihtiyaç duyulur. Sultan Abdülmecid, bu tamir için İtalyan mimar Gaspare Fossati’yi vazifelendirir. Bu tamirat esnasında yaklaşık sekiz yüz işçi çalışır, bina neredeyse tamamen elden geçirilir.

Ayasofya’nın tamirini hayatının en önemli projesi olarak gören Mimar Gaspare Fossati, Ayasofya’nın içinden ve dışından görüntülerini içeren 25 adet çizim hazırlar. Çizimleri 1852’de albüm olarak Fransızca bastırır. Devrin padişahı, Sultan Abdülmecid Han bu çalışmayı takdir amacıyla Fossati’yi bir pırlanta yüzükle mükâfatlandırır.

Sarayburnu Kitaplığı markasıyla yayınladığımız Ayasofya ve İstanbul albüm çalışması bugün Osmanlı Arşivi Kütüphanesi’nde el ile yağlıboya kullanılarak yapılan nüsha esas alınmıştır. Az sayıda ve uzun zaman önce basılan bu albüm, yeniden günümüz teknikleri kullanılarak büyük ebatta orijinale yakın boyda, gayet gösterişli bir cild ve kaliteli kâğıda basılmıştır. Orijinali Fransızca olan Ayasofya’nın bu en prestijli eserinin Türkçe, Arapça ve İngilizce’ye de çevirileri yapılarak her seviyeden okuyucuya ulaşması hedeflenmiştir.